Benaderingen van de Ayurveda

1. Vroeg opstaan

2. Begin de dag met bittere smaak bv Neem blad of Neem tandpasta

3. Oliemassage hele lichaam met sesamolie of specifiekere olie

4. Tong scrapen en douchen daarna

5. Yoga oefeningen: Zonnegroet en asanas

6. Yoga Ademhalingsoefeningen: Pranayama

7. Transcendente Meditatie of eigen meditatie technieken

8. Eigen gebed of religieuze boeken lezen

9. Gezond werk beginnen

10. Warme maaltijd , liefst vegetarisch 2-3 x per week omstreeks 12-00u en 14.00u

11. Rond 18.00u beginnen we weer met punt 3 tot en met 8: onze tweedagelijkse Yoga programma

12. Licht Dineren bv Soep, geen vruchten of melkproducten meer.

13. Ontspannende bezigheden in de avond uren

14. Rond 22.00u naar bed

Succes met het monitoren van uw gezondheid met de Dinacharya

Begin snel met TM, transcendente Meditatie, voor dagelijkse reiniging van de geest
Wordt snel Vegetariër, al is het voorlopig als part timer.
Regelmatig anti oxidanten en specifieke ayurvedische kruiden ( Rasayanas) gebruiken om je cellulaire intelligentie (Smritis) te verhogen en daardoor ziekte te voorkomen.
Regelmatig polsdiagnose (laten) doen om je gezondheid te monitoren en te bevorderen
Doe 1-2 x per jaar een Panchakarma reinigingskuur met olie massages, stoombehandeling en darmreiniging/ clysmas neem geen of minder giftige stoffen in zoals nicotine, alcohol, cafeïne, overbodige medicamenten etc.

Aanvullende uitleg:
WAAROM VROEG GAAN SLAPEN EN VROEG

Avond: 21.00 – 23.00 u.:
Dit is de periode, waarin overbodige en giftige stoffen via de lymfen worden verwijderd (ontgifting).
Gedurende deze tijd moet je ontspannen, of naar muziek luisteren.
Als een huisvrouw in deze tijd nog actief is, bijvoorbeeld de afwas doet, of de kinderen helpt bij hun huiswerk, heeft dat een negatieve invloed op de gezondheid.

Avond: 23.00 – 01.00 u.:
In deze tijd vindt het ontgiftingsproces in de lever plaats.
Ideaal gesproken moet je dan in diepe slaap zijn.

Vroege morgen:01.00 – 03.00 u.:
Ontgifting van de gal, moet ideaal gesproken ook in diepe slaap plaatsvinden.

Vroege morgen: 03.00 – 05.00 u.:
Ontgifting van de longen.
Daarom hoesten mensen die hieraan lijden in deze periode vaak.
Het ontgiftingsproces heeft nu het ademhalingssysteem bereikt. Daarom is het niet nodig anti hoestmedicijnen in te nemen. Dat zou het proces voor de verwijdering van gifstoffen verstoren.

Morgen: 05.00 – 07.00 u.:
Ontgifting in de dikke darm.
Tijd om naar het toilet te gaan.

Morgen: 07.00 – 09.00 u.:
Opname van voedingstoffen in de dunne darm.
In deze periode moet je ontbijten.
Voor zieke mensen is ontbijten om 6.30 u. beter.
Ontbijten voor 7.30 u. is heel goed voor mensen, die fit willen blijven. Mensen die het ontbijt altijd overslaan, moeten hun gewoontes veranderen.
Het is beter om nog laat (tussen 9 en 10 uur) te ontbijten, dan helemaal niet te eten.
Laat gaan slapen en laat opstaan verstoort het proces, waarbij onnodige chemische stoffen uit ons lichaam worden verwijderd. Bovendien is de periode van middernacht tot 04.00 u. de tijd waarin ons beenmerg bloed produceert. Daarom: slaap goed en ga niet laat naar bed.

DE TOP VIJF VAN KANKER VEROORZAKENDE VOEDSELPRODUCTEN IS:

1. Worstenbroodje: (hot dog).
Omdat er veel nitraat in zit. Het Verbond ter Voorkoming van Kanker in Amerika adviseert, dat kinderen niet meer dan 12 hot dogs per maand eten. Kun je niet helemaal zonder hot dogs, koop dan hot dogs zonder
natriumnitraat.

2. Verwerkte vleessoorten en spek: (fijne vleeswaren, voedsel waar vlees in verwerkt is) .
Ook hierin zit veel natriumnitraat.
Spek en andere verwerkte vleessoorten verhogen ook het risico op hart- en vaatziekten.
Het verzadigde vet in spek bevordert ook kanker.

3. Donuts; (Amerikaans gefrituurd gebak)
Wat kanker betreft levert een donut dubbel problemen op. Ten eerste worden ze gemaakt met witte bloem, suiker en gehydreerde (geharde) oliën. Daarna worden ze bij hoge temperaturen gefrituurd. Donuts is het ergste voedsel wat je kunt eten, als het om een verhoogd risico op kanker gaat.

4. Patat/friet:
Net als donuts wordt patat met gehydreerde oliën gemaakt en dan bij hoge temperaturen gefrituurd. Bovendien ontstaat tijdens het frituren kankerverwekkende stoffen – acrylamiden. Ze kunnen beter kankerfriet dan Franse friet genoemd worden.

5. Chips, crackers en koekjes:
Deze worden meestal met witte bloem en suiker gemaakt. Zelfs in de soorten, waarop staat dat ze geen transvetten (deze zijn kankerverwekkend) bevatten, zitten toch nog kleine hoeveelheden van die transvetten.

GEWOONTES DIE SCHADELIJK ZIJN VOOR JE HERSENEN

1. Niet ontbijten.
Mensen die niet ontbijten, krijgen een lager bloedsuikerniveau. Daardoor krijgen je hersenen onvoldoende voedingstoffen.. En dat betekent, dat je hersenen gaan aftakelen.

2. Teveel eten.
De slagaderen in je hersenen worden hiervan harder. Daardoor gaat je denk kracht achteruit

3. Roken.
Dit veroorzaakt multiple ineenschrompelen van de hersenen en kan tot de ziekte van Alzheimer leiden!

4. Veel suiker eten.
Teveel suiker onderbreekt het opnemen van proteïnen en voedingstoffen.
Daardoor ontstaat ondervoeding in de vorm van verkeerde voeding. De ontwikkeling van onze hersenen kan hierdoor negatief beïnvloed worden.

5. Luchtverontreiniging.
Onze hersenen zijn de grootste zuurstofconsumenten van ons lichaam. Door het inademen van vervuilde lucht neemt de hoeveelheid zuurstof in onze hersenen af. Daardoor functioneren onze hersenen minder goed.

6. Slaaptekort.
Slaap geeft onze hersenen rust. Een langdurig slaaptekort versnelt het afsterven van hersencellen.

7. Een hoofdbedekking tijdens het slapen.
Als je slaapt met een bedekt hoofd neemt de concentratie van kooldioxide toe, en de concentratie van zuurstof neemt af. Daardoor kunnen je hersenen schade oplopen.

8. Je hersenen belasten wanneer je ziek bent.
Als je tijdens ziekte hard werkt of studeert, kunnen je hersenen minder goed gaan functioneren, of zelfs beschadigd raken.

9. Gebrek aan gedachten die de hersenen stimuleren.
Denken is de beste manier om onze hersenen te oefenen. Wanneer je te weinig gedachten hebt, die je hersenen aansporen tot activiteit, kunnen je hersenen ineen gaan schrompelen..

10. Weinig praten.
Gesprekken, waarbij je moet nadenken, bevorderen het goed functioneren van onze hersenen.

HOOFDOORZAKEN VAN LEVERBESCHADIGING:

1. Te laat gaan slapen en te laat opstaan vormen een hoofdoorzaak.

2. ‘s Morgens niet plassen.

3. Te veel eten.

4. Ontbijt overslaan.

5. Te veel medicijnen slikken.

6. Te veel conserveermiddelen eten; te veel toevoegingen, kleurstoffen en kunstmatige zoetmakers
eten.

7. Ongezonde bakolie eten. Vermijd bij het bakken zoveel mogelijk het gebruik van bakolie.
Dat geldt zelfs voor de allerbeste oliën, zoals olijfolie.
Eet geen gebakken voedsel als je moe bent; behalve als je lichaam volkomen fit is.

8. Het eten van te gaar gekookte verse producten belasten de lever ook extra.
Groente kun je rauw of gekookt eten: 3 tot 5 opscheplepels per dag.
Gebakken groentes in één keer opeten, niet bewaren.

We kunnen veel voorkomen, zonder perse meer te moeten uitgeven. We moeten gewoon goede dagelijkse leef- een eetgewoontes aanleren.
Goede eetgewoontes en vaste tijden zijn voor ons lichaam erg belangrijk.
Daardoor kan ons lichaam onnodige chemische stoffen “volgens schema” afvoeren.

LET GOED OP JE GEZONDHEID …………..
EN GEEF DIT DOOR AAN IEDEREEN DIE JE LIEF HEBT & DIE JOU TER HARTE GAAT ….

In deze aflevering zullen wij tezamen de diverse methodes en technieken bespreken die succesvol kunnen zijn bij de behandeling van stress zoals in de eerdere publicaties duidelijk gedefinieerd.
Farmacotherapie, ontspannings- en biofeedbacktechnieken kunnen de stressverschijnselen doen afnemen. Daardoor ontstaat er een gevoel van welbevinden dat weer een gunstige invloed heeft op de algemene spanningstoestand van de patiënt.

Medicamenteus:

Zowel psychische als psychosomatische afwijkingen kunnen met farmacologische middelen behandeld worden; hierbij is er sprake van een symptomatische behandeling bv. anxiolytica (anti-angst middelen), antidepressiva,antipsychotica, slaapmedicatie en ook andere farmacologische stoffen die een symptomatische verbetering van de neurovegetatieve stoornissen brengen.

Zo is propranolol speciaal aangewezen bij emotioneel veroorzaakte tachycardien (nerveuze extrasystolen) en worden spierontspannende stoffen (bv. diazepam) aanbevolen bij spierpijnen, die samenhangen met psychogeen veroorzaakte spanningen. Wel dient hierbij te worden gelet op mogelijke neveneffecten bv. anticholinergische, sederende en cardiotoxische werking bij sommige antidepressiva.

Aangezien er sprake is van een symptomatische onderdrukking van de stressuitingen, is de kans groot dat de spanning in de vegetatieve centra aanwezig blijft of zelfs toeneemt waardoor de stress in het lichaam op andere wijze tot uiting kan komen. Hierdoor kunnen er steeds nieuwe kwalen ontstaan.

Tegenwoordig is men ook nog op zoek naar diverse menselijke genen die zorgen bepaalde stressreacties en ook nog medicamenteus onderdrukt kunnen worden .

Niet-medicamenteus:

a. Lichaamsbeweging en Hatha-Yoga:

Omdat stress toestanden vrijwel altijd gepaard gaan met geestelijke en lichamelijke spanning, kunnen ontspanningsoefeningen van groot nut zijn. Hiervan zijn er verschillende vormen bekend die aangeleerd kunnen worden, al dan niet onder begeleiding van daartoe opgeleide personen (fysio- en bewegingstherapeuten).Er wordt aangenomen dat bij ontspanningsoefeningen de spanning eerst uit de spieren en het gehele lichaam en daarna ook uit de psyche gaat m.a.w. er treedt een vermindering op van de psychische spanningen via de weg van lichamelijke ontspanning. Bovendien kan de patiënt, als hij eenmaal getraind is in het omgaan met deze ontspanningsoefeningen, leren zichzelf snel te ontspannen wanneer hij in een stresssituatie terechtkomt. Het doel van lichaamsoefeningen bij stressproblemen is niet de maximale spierkracht van de patiënt te verhogen, maar te proberen hem te helpen sommige van de spanningen kwijt te raken. Het gaat hierbij om een eenvoudige en goedkope methode van behandeling van stress.

Bij Hatha Yoga wordt er minimale inspanning vereist om in specifieke lichaamshoudingen te geraken. Elk van deze “ postures”heeft een specifieke invloed op fysiologische en /of psychologische processen in het lichaam en zorgt daardoor voor een verbetering van het negatief feedback mechanisme van ons lichaam.

Het mechanisme hierbij is dus dat door het lichaam te manipuleren in bepaalde houdingen ,meer rust en balans te brengen in lichaam en geest. Deze methode van Yoga is slechts een klein onderdeel van Yoga en wordt wereldwijd succesvol toegepast.
Echter wordt het vaak betiteld als “Yoga” hetgeen verwarrend werkt naar de overige Yogasystemen toe.

b. Biofeedback:

Bij de biofeedback wordt de mate van contractuur van een spiergroep gemeten, en dit meetresultaat wordt, wanneer de spierspanning hoger wordt dan de normale fysiologische waarde, met behulp van een elektronisch signaalsysteem aan de patiënt doorgegeven bv. door het knipperen van een lamp.

Tijdens deze behandeling leert de patiënt door “trial and error” zijn spieren te ontspannen, omdat hij voortdurend geïnformeerd blijft over de contractie toestand van die spieren. Aan het einde van de behandeling is hij in staat zonder hulp van de biofeedback apparatuur zijn spieren gericht te ontspannen zodra hij de eerste tekens van contractie voelt. Biofeedback zou bijzonder nuttig zijn in de behandeling van patiënten met hoofdpijn, vnl. hoofdpijn met spierkrampen.

Hierbij lokaliseert de stress zich op bepaalde afzonderlijke spiergroepen zoals bij spanningshoofdpijn of bij spastische torticollis van psychogene origine (buccolinguale dystonia).

c. Sociale steun van de omgeving (social support).

Sociale steun uit de omgeving is een belangrijke factor bij de bestrijding van stoornissen ten gevolge van stress omdat dit het gevoel van welbevinden verbetert, wanneer aan stress blootgestelde zwangere vrouwen sociale steun van hun omgeving kregen, vertoonde slechts 33% van hen complicaties, terwijl van de vrouwen, die in hun omgeving geen enkele sociale steun ondervonden, meer dan 90% zulke complicaties kreeg.
Reeds in 1967 formuleerden Engel en Schmale de hypothese dat depressieve verschijnselen primair zouden ontstaan uit het gevoel geen enkele hulp te kunnen krijgen (helplessness) of niet beter te kunnen worden (hopelessness). Deze depressieve verschijnselen hoeven echter niet uit te groeien tot klinische manifeste depressies, maar ze zouden zich kunnen manifesteren in de vorm van wisselende neurovegetatieve stoornissen of blijvende psychosomatische afwijkingen.

d. Transcendente BLISS Meditatie

Dat de voornoemde methoden ter behandeling van door stress ontstane aandoeningen van groot nut zijn voor de patiënt is reeds duidelijk; het zijn echter min of meer symptomatische benaderingen van het stressprobleem d.w.z. niet de stress in het zenuwstelsel wordt verwijderd, maar meer de effecten daarvan in de overige lichaamssystemen of in de maatschappij.
Als de (externe) stressfactoren worden uitgeschakeld, kan het onder invloed van stress verloren gegaan psychische evenwicht zich mogelijk herstellen.
Dit kan echter alleen als de patiënt in staat is fasen van activiteit af te kunnen wisselen met fasen van rust.
De aard van het herstelproces hangt af van de kwaliteit van de rust die de patiënt geniet, en niet zo zeer van de duur.

Het gebruik van meditatie technieken en yogabeoefening bij de behandeling van fysieke of mentale afwijkingen, is reeds duizenden jaren bekend. Dit gebruik was echter gelimiteerd in verband met de moeilijkheid van de verschillende technieken en de tijdsduur nodig om positieve resultaten te bereiken. Het feit dat de T.M.-techniek gemakkelijk aan te leren is en duidelijke fysiologische veranderingen te weeg brengt, zowel bij beginners als bij gevorderden, geeft het een bepaalde voorkeur boven andere technieken.

Het effect van T.B.M. op de geestelijke en lichamelijke gezondheid.

Fysiologische veranderingen tijdens T.B.M. bewijzen dat de activiteit (o.a. van het zenuwstelsel) vermindert. Deze vermindering in lichamelijke activiteit is het gevolg van de vermindering in de geestelijke activiteit. In deze toestand zijn zowel de geest als het zenuwstelsel in een staat van alerte rust, de zgn. toestand van rustvolle alertheid, te merken aan de synchrone hersenactiviteit op de E.E.G.
De geestelijke gezondheid hangt o.m. af van de toestand van de geest, een abstracte factor, en van de toestand van net zenuwstelsel, dat concreet is. Het zenuwstelsel is het voertuig voor het functioneren van de geest; het dient als verbinding van het subjectieve aspect van de mens (de geest) met de objectieve wereld om hem heen.

Een normaal functioneren van het zenuwstelsel leidt tot een goede lichamelijke gezondheid, waarbij het lichaam beter in staat is de bevelen van de geest uit te voeren. Zodra de coördinatie tussen geest en zenuwstelsel verstoord raakt, ofwel aan de kant van de geest of van de kant van het zenuwstelsel, ontstaat er kans op ziekte.
Tijdens het beoefenen van de T.B.M.-techniek wordt door de diepe rust de bewuste geest versterkt hetgeen leidt tot een betere coördinatie tussen de geest en het zenuwstelsel.

Dit is te zien aan de toegenomen ordelijkheid en synchroniciteit tussen de verschillende hersendelen (zie verder).
Een goede geestelijke gezondheid blijft gehandhaafd via deze coördinatie tussen de geest en het zenuwstelsel als de techniek regelmatig wordt beoefend.
Het is bekend dat de emotionele houding ten opzichte van de ziekte verre gaande effecten op het verloop kan hebben. De beoefening van T.B.M. zorgt voor stabilisatie van de geest waardoor het lijden beter kan worden verdragen. De veranderingen die optreden wijzen op een verbetering van de psychologische gezondheid o.a. toename van zelfvertrouwen, spontaniteit, zelfaanvaarding, zelfrespect, en een afname van angst, depressiviteit, agressie en negatieve persoonlijkheidseigenschappen (R6 en R7).

Ook bij zuiver organische ziekten kan meditatie zo een belangrijke positieve bijdrage leveren. Tijdens de T.B.M.-beoefening neemt zowel zuurstofgebruik als kooldioxideproductie sterk af in het lichaam, doordat het celmetabolisme afneemt. Tijdens deze diepe fysiologische rust is het lichaam in staat zich te herstellen en giftige bijproducten sneller te elimineren (bv. Cortisol- en lactaatafname, R7). Zoals eerder besproken zal het psychische evenwicht zich kunnen herstellen als stressfactoren worden uitgeschakeld. Tijdens T.BM. zijn het meer interne stressfactoren die verminderen waardoor niet alleen het psychische (primair) maar ook het fysiologische evenwicht sneller hersteld kan worden (bv. afname van gingivitis bij mediterenden). De fysiologische systemen kunnen beter functioneren als de stress uit het lichaam verdwijnt. Door een regelmatige beoefening van de T.B.M.-techniek wordt ervoor gezorgd dat de activiteit wordt afgewisseld met perioden van diepe (alerte) rust, hetgeen zorgt voor een toename (of handhaving) van de ordelijkheid in de fysiologie. Door deze innerlijke stabiliteit kunnen ziekte processen sneller genezen, zelfs al zouden externe stressfactoren blijven voortbestaan. Door de beoefening van T.B.M. veranderen ook sociale gedragingen bv. afname van het drugsgebruik, toename morele redenering en verbeterde relaties met collega’s en superieuren (R6 en R7).-
Dit heeft op zich ook een positieve invloed op de genezingsprocessen in het lichaam. Met voorgeschreven medicamenten kunnen er betere resultaten geboekt worden als de fysiologie minder onderhevig is aan interne en/of externe stressfactoren.

In dit artikel zal ik in het kort ingaan op wat stress nou eigenlijk precies is en welke invloed het kan hebben op jou als persoon. In de volgende artikelen zal dan worden ingegaan op de behandeling van stress volgens de Ayurveda.

Definities:
Het woord “stress” wordt door velen op verschillende wijze geïnterpreteerd. Uit sommige beweringen blijkt dat “stress” niet alleen een negatieve betekenis heeft. Dit hangt natuurlijk af van de definiëring van het woord. Over het “Stressbegrip” zijn uitvoerige publicaties verschenen, waarvan die van de Canadese arts H. Selye tot nog toe het meest bekend zijn. Volgens Selye is stress een complex van niet-specifieke lichamelijke veranderingen die optreden wanneer iemand aan één of andere spanning wordt onderworpen. Hierbij zijn er drie fasen te onderscheiden, te weten:
De alarmfase waarbij er geen hormonale afgifte nog heeft plaatsgevonden.
De fase van weerstand waarbij er een duidelijke toename is van bijnierschors hormonen in het lichaam en er een verhoogde bloeddruk is.
Ten slotte treedt de fase van uitputting in, waarbij de lichamelijke weerstand begint af te nemen. Hierbij krijgen dezelfde stressoren (b.v. bacteriën, virussen, kou etc.) nog meer invloed op het individu.
Volgens H.Selye, die terecht “de vader van het stressconcept” genoemd wordt, is er een onderscheid tussen Eustress en Distress. Eustress zou levensbevorderend zijn en zelfs essentieel zijn voor het Leven. Distress echter zou levensbedreigend zijn en aansprakelijk zijn voor wanorde in het leven. Maharishi Mahesh Yogi, de grondlegger van het T.M. en T.M. Siddhi-programma, geeft aan dat stress de basis is van al het lijden van de mens. Hierbij is duidelijk dat de Maharishi het heeft over “distress”. Verder heeft de Maharishi het over “Creatieve Intelligentie”, zijnde de basis van energie, gerichtheid en vooruitgang van de mensheid. Dit zou dus overeenkomen met het begrip Eustress, volgens Selye. Zo zien wij dus dat, hoewel de terminologie enigszins verschilt, de essentie van het begrip rondom stress, overeenkomt in de verschillende definities.

In dit artikel zal ik in het kort ingaan op wat stress nou eigenlijk precies is en welke invloed het kan hebben op jou als persoon. In de volgende artikelen zal dan worden ingegaan op de behandeling van stress volgens de Ayurveda.

De conclusie die getrokken kan worden is dat psychosomatische ziekten, aanpassingsziekten zijn, waarbij er sprake is van een excessieve of inadequate stressreactie of stresstoestand als gevolg van indirect of direct werkzame stressoren. Hierbij is er sprake van een adaptatiesyndroom, zijnde een reeks van verschijnselen die optreden indien mens of dier worden blootgesteld aan de invloed van een trauma of letsel, de stressor genoemd. Volgens professor J. Pelc wordt stress geheel of gedeeltelijk geïdentificeerd met een tijdelijke of permanente stoornis van een fysiologische functie, m.n. de spierspanning. Het is te zien als een soort “ziektekiem” die op diverse plaatsen in het lichaam en ook in de geest aanleiding geeft tot ziektebeelden (R 3). Een andere indeling die bekend is bij het stressbegrip is psychische stress en somatische stress, zoals infecties en/of tumoren. In de psychologie verstaat men onder stress een toestand waarbij door externe en/of interne factoren essentiële variabelen van een systeem buiten hun grenswaarden (dreigen te) worden gebracht. Ook wordt vaak aangehaald dat stress niet alleen negatief is, maar opgevat kan worden als een uitdaging.

Dan is er een verdeling in “Hot Reactors”en “Cold Reactors”. Hot Reactors zijn personen die op stress erg heftig reageren (overreactie). Met stress wordt in het algemeen bedoeld een fysiologische abnormaliteit op structureel of materieel niveau in het zenuwstelsel. Dat wil zeggen dat niet alleen slechte, onaangename gedachten (psychisch), maar ook een wondje ergens op de huid of in de interne organen (somatisch) tot stress gerekend wordt. Zodra de normale fysiologische opbouw van geest of lichaam onderbroken wordt (of dreigt te worden), is er dus sprake van stress.

Invloed:
Stress beïnvloedt op directe wijze de vegetatieve centra in de hersenen (m.n. de hypothalamus, het limbische systeem en de hypofyse) alwaar talrijke reacties ontspringen in de diverse systemen en organen van het lichaam.

De H.P.A. as speelt in de moderne wetenschap een cruciale rol in de stressfysiologie. Deze as bestaat uit de Hypothalamus die de Hypofyse (Pijnappelklier) en daardoor de bijnier (Adrenal gland) -schors beïnvloedt. De bijnierhormonen adrenaline en cortisol zijn verantwoordelijk voor acute en chronische stressreacties.

Stress verstoort alle fysiologische systemen. Hierdoor wordt het steeds duidelijker dat stress de belangrijkste ofwel de hoofdoorzaak is van ziekte.

Enkele organische ziekten die directe relaties vertonen met stress.

Hypertensie en Hartziekten
Hart- en circulatoire ziekten doden in de geïndustrialiseerde landen meer mensen dan alle andere doodsoorzaken tezamen. Een van de theorieën over de pathogenese van essentiële hypertensie (hypertensie t.g.v. een combinatie van genetische en omgevingsfactoren) gaat over de primaire rol van abnormaliteiten in het centrale zenuwstelsel; waarschijnlijk gebeurt dit door abnormale psychologische stimuli via de autonome zenuwen. Deze conclusie zijn getrokken naar aanleiding van het doen dalen van de hoge bloeddruk door…gedragswijzigingen via T.M. en door het heilzame effect van sedativa bij vele hypertensie patiënten. Het wordt steeds duidelijker, dat stress een belangrijkere plaats inneemt bij hypertensie dan eerder gedacht werd.

Alarm- en vigilantiereacties hebben vele nadelige gevolgen voor het hart en de arteriën. Zowel adrenaline als cortisol zorgen tijdens stress voor een verhoogde bloeddruk, die in chronische gevallen kan leiden tot permanente hypertensie. Adrenaline en cortisol zorgen ook voor een toename van de adhesie van de bloedplaatjes waardoor ze zich afzetten op de arteriële wanden tezamen met cholesterol (het cholesterol gehalte in het bloed stijgt ook door cortisol). Wanneer deze vetten zich verharden treedt er een vernauwing op van de arteriën. Hierdoor wordt het ontstaan van atherosclerosis bevorderd hetgeen het begin is van een lange lijdensweg. In extreme gevallen kan er thrombusvorming plaatsvinden in de bloedvaten en zelfs embolisering naar de perifere organen. Adrenaline kan ook zorgen voor plotselinge vaatspasmen. Zowel embolieën als plotselinge vaatspasmen in de coronaire circulatie kunnen de bloedstroom naar de hartspiervezels blokkeren, zodat er een gebrekkige toevoer ontstaat van zuurstof en voedingsstoffen; dit kan aanleiding geven tot angina pectoris.

Bij hypertensie is de diastolische bloeddruk verhoogd, omdat tijdens deze rustfase het hart niet optimaal ontspant; hierdoor neemt de doorbloeding via de coronaire arteriën af zodat het hart kwetsbaarder wordt voor andere invloeden b.v. bacteriën die een endocarditis kunnen veroorzaken. Ondanks het feit dat de rol van stress en aanverwante gedragspatronen hierbij nog niet statistisch bewezen is, wordt in het algemeen beweerd dat een stressvol leven gerelateerd is aan een verhoogd risico voor coronaire vaatziekten .

Immunologische ziekten.
Onder de natuurlijke weerstand wordt verstaan het complex van afweerfactoren dat een organisme tot zijn beschikking heeft wanneer het (voor de eerste maal) met een agens in aanraking komt en hiermee nog geen genotypische ervaring heeft. Deze natuurlijke weerstand wordt gevormd door het immuunsysteem. Er zijn drie opeenvolgende verdedigingslinies te onderscheiden in de afweer tegen binnendringende ziekteverwekkers. Door deze natuurlijke barrières te bespreken zal het duidelijker worden dat een normaal functionerend immuunsysteem in staat moet zijn om elke ziektekiem af te slaan. De invloed van stress op het immuunsysteem is van groot belang, niet alleen bij bacteriële, virale of parasitaire aandoeningen, maar ook bij de kankerontwikkeling.

Het immuunsysteem is wel in staat zichzelf te herstellen zodra het de kans krijgt hiertoe. Als perioden van stress gevolgd worden door ontspanning herstellen de klieren zich weer, net zoals onze huid zich hersteld van een wond. Maar voortdurende stress, chronische frustratie of angst, maanden of jarenlang, kan het immuunsysteem zodanig aftakelen dat we zelfs in levensgevaar komen. Dat komt doordat de complicaties blijven toenemen.

De ziekte van Crohn
Factoren die mogelijk een rol spelen bij de ontwikkeling van dit ziektebeeld zijn o.a. autoimmuunprocessen en insufficiënt cellulaire immuniteit. De manifestaties van deze ziekte zijn meestal reeds enkele jaren aanwezig voordat de diagnose gesteld kan worden. De aanvallen worden meestal aangezet of verergerd door perioden van fysieke of emotionele stress en in het algemeen hebben deze individuen de neiging tot het vertonen van afhankelijkheid, vijandigheid en depressies (R11 blz. 962). Volgens sommige onderzoekers is deze ziekte psychosomatisch, maar voorlopig worden de emotionele factoren slechts beschouwd als secundair en zorgen ze voornamelijk voor het oplaaien van de activiteit. Zoals eerder besproken kan stress het immuunsysteem sterk beïnvloeden hetgeen aanleiding kan geven tot het hier besproken ziektebeeld. Er zou dan wel degelijk gesproken kunnen worden van een psychosomatische ziekte.

Astma Bronchiale
Astma bronchiale is een ziekte die gekenmerkt wordt door aanvallen van (overwegend expiratoire) dyspneu in rust, als gevolg van een diffuse bronchus obstructie welke veroorzaakt wordt door spasmen van de bronchiaal spieren, oedeem van het bronchusslijmvlies en hypersecretie van bronchusslijm. Tot de niet-allergische prikkelmechanismen behoren vele psychologische factoren (emoties, ruzies etc.). Het mechanisme is veelal het op gang komen van vagusreflexen via hyperventilatie, diepe inspiraties, lachen, huilen, schreeuwen etc.

Directe psychologische prikkeling behoort ook tot de mogelijkheden gezien het feit, dat suggestie tot een astma-aanval kan leiden.

In emotionele situaties kunnen zowel autonome invloeden (via efferente vagus vezels bij ontbreken van afferente prikkeling) als neuro-endocrine invloeden een rol spelen bij het krijgen van aan astma-aanval. Dit kan echter alleen dan het geval zijn als dat individu al een bestaande bronchiale hyperreactiviteit heeft, die weer het gevolg kan zijn van psychologische instabiliteit.

Kanker
Kanker is de algemene benaming voor maligne neoplasmata. Men neemt tegenwoordig aan dat kankercellen eigen lichaamscellen zijn die van streek zijn geraakt. Oorzaken hiervan zijn:
a. Externe factoren: roken, verkeerde voeding, asbest, alcohol etc.
b. Psychische disharmonie; externe factoren worden in hun aanslagen vaak geholpen door muiterij in het eigen kamp. Dit is het geval bij psychische disharmonie (al dan niet gecombineerd met lichamelijke disharmonie). Hierbij wordt eerst het natuurlijke systeem verstoord waardoor externe factoren (de hierboven genoemde oorzaken) meer invloed kunnen uitoefenen. Met andere woorden: nog voor dat de externe factoren in werking treden is het natuurlijke “trillingsgetal” van de cel veranderd en daardoor is de externe factor in staat er zijn eigen disharmonie erbij te voegen. Als deze gecombineerde disharmonie gedurende een aanzienlijke periode kan blijven bestaan, is de kans groot dat er een chronische, onhandelbare ziekte als kanker ontstaat. Psychische disharmonie kan ontstaan door bv. afgunst, jaloezie, hoogmoedigheid, wispelturigheid, onverdraagzaamheid, onmatigheid, onrechtvaardige kritiek, stress in het individueel en/of collectief bestaan.

De meeste medische onderzoekers zijn het er tegenwoordig wel over eens dat kankercellen in ons eigen lichaam worden geproduceerd, maar dat ze gewoonlijk worden opgeruimd en vernietigd door het natuurlijke immunologisch surveillancesysteem van het lichaam.

Deze systemen zorgen ervoor dat er onder normale omstandigheden geen tumorontwikkeling mogelijk is.

Hierbij speelt de psychische disharmonie een veel belangrijkere primaire rol dan eerder gedacht werd. Het is namelijk gebleken dat de periode tussen de toediening van een chemisch carcinogeen en de carcinogene transformatie niet alleen afhankelijk is van de sterkte en de dosis van het carcinogeen, maar ook van de ontvankelijkheid (vatbaarheid) van de gastheer. Ongelukkigerwijze begint het er op te lijken dat vrijwel alle “plezierige” activiteiten in het leven (eten, drinken, roken, seksuele promiscuïteit, drugs etc.) een potentieel oncogeen risico met zich meedragen.

Drs. Prakash Madari MD, Ayurveda arts